Ángela Banzas, finalist voor de Planetaprijs: "Literatuur is een wapen tegen horror en verdriet."

Op zevenjarige leeftijd werd de kleine Ángela opgenomen in het ziekenhuis. Naast haar lag een ander meisje, net als zij, met een slechte prognose. Ze zou het niet overleven. En de kleine Ángela ging naar de bibliotheek van het ziekenhuis om verhalen te lenen om voor te lezen aan het andere meisje: daar kon ze een prinses zijn in een ver koninkrijk, een krijger die een schurk verslaat, of zich het kleine meisje herinneren dat ze ooit was, rennend en spelend in vrijheid, ver van dat gevangenisbed. Uit die jeugdherinnering ontstond de intuïtie voor de roman die de volwassen Ángela tot een finalist heeft gemaakt voor de Planeta Prijs, een categorie met een prijs van 200.000 euro. In slechts vier jaar tijd heeft Ángeles Banzas vier boeken geschreven, waarbij ze haar carrière in het bedrijfsleven opgaf en een heel andere weg insloeg dan de politieke wetenschappen die ze studeerde aan de Universiteit van Santiago de Compostela, haar geboorteplaats.

" Bibliotheken en boekwinkels zijn tempels voor mij", geeft Banzas toe. En, net als gisteravond, toen ze de prijs in ontvangst nam op het Planeta-gala, raakt ze weer emotioneel wanneer ze die episode, meer dan 30 jaar later, vertelt: "Er was een kleine bibliotheek in de school van het ziekenhuis: een toevluchtsoord dat de eenzaamheid verbrak, emotionele warmte bood en het mogelijk maakte om door te leven na een lichamelijke ziekte. Literatuur kan helen, isolement doorbreken , de verbeelding stimuleren en een alternatieve levenswijze bieden. Bij een langdurige ziekte leert fictie ons te fantaseren, zelfs zonder te zien. Het wordt een instrument tegen gruwel en verdriet, vooral in een door lijden getekende kindertijd."

Net als in haar eerdere romans, allemaal uitgegeven door Suma de Letras, een imprint van Penguin Random House (de concurrent van Planeta), weeft Banza in Als de wind spreekt een mysterieus verhaal, met gotische ondertonen en een vleugje thriller, dat zich altijd afspeelt tegen de achtergrond van landelijk Galicië, met oude legendes die van generatie op generatie worden doorgegeven. De roman begint met een krachtige proloog die de hoofdpersoon introduceert: Sofía is 20 jaar oud en ontdekt op Allerzielen ("dit is belangrijk", benadrukt de auteur) een grafsteen op de begraafplaats met haar voor- en achternaam, samen met haar geboorte- en sterfdatum. Staat ze voor haar eigen graf? Wie is de andere Ángela die daar begraven ligt?

Vanaf dat moment ontvouwt zich een complexe plot , die familiegeheimen, een stralend liefdesverhaal, clandestiene experimenten op mensen en de verschrikkingen van de Burgeroorlog en de naoorlogse periode (Sofía werd geboren in 1939) combineert . "Ik benader de geschiedenis met voorzichtigheid, zonder oordeel, en bied een menselijk en ander perspectief, gericht op hoop. De geschiedenis is als een dubbele spiegel die ons over het heden vertelt. Maar ik benader haar met voorzichtigheid, zonder oordeel, en bied een menselijk en ander perspectief, gericht op hoop. Ik verken de stiltes, schaduwen en afwezigheden van de naoorlogse periode om te benadrukken hoe belangrijk het is om anderen als gelijken te zien, niet als anders," verduidelijkt de schrijver. Met een diep humanistische boodschap zoekt Banza, naarmate haar verhaal vordert, in overeenkomsten wat ons verbindt, niet wat ons onderscheidt: "Het verheerlijken van verschillen en het aanwijzen van anderen leidt tot conflicten en oorlogen. We maken degenen die anders zijn tot vijanden. Het is iets dat ons isoleert en ontmenselijkt." Van een afstand bekeken, in een andere historische context, roept de reflectie niet meteen afwijzing op; integendeel, het is een manier om onszelf te bevragen en vooroordelen te ontmantelen.

Zonder verdere details over de plot te onthullen, bevat Banzas' nieuwe roman een trots "Galicisch perspectief" dat al zijn werk kenmerkt. "Het is waar dat er de laatste jaren een wijdverbreide culturele ontwaking heeft plaatsgevonden in Galicië, met fictie die stereotypen doorbreekt en aandacht besteedt aan het rijke erfgoed. Mijn perspectief is diep Atlantisch, gericht op het einde van de wereld," stelt hij. Een geografisch letterlijk einde van de wereld (Kaap Finisterre), maar ook metaforisch.